Ο ΔΗΜΟΣ
O
Δήμος
Γερονθρών με
έδρα το Γεράκι
που βρίσκεται
στο 39o χλμ. της
διαδρομής
Σπάρτη -
Μονεμβάσια
περιλαμβάνει
και τα χωριά
Αλεποχώρι,
Καλλιθέα,
Καρίτσα και τον
οικισμό Βελωτά,
έχει 1.961
κατοίκους (απογραφή
2001).
ΓΕΡΑΚΙ
Αρχαιολογικά ευρήματα δείχνουν την ύπαρξη οικισμού από τη νεολιθική εποχή (4000 π.Χ.). Οι Δωριείς που κατέβηκαν στη Λακωνία και εγκαταστάθηκαν στη Σπάρτη κατέλαβαν τις Γερόνθρες τον καιρό του βασιλιά Τηλέκλου. Η πόλη αναπτύχθηκε κατά την αρχαιότητα, και μάλιστα έμεινε ημιανεξάρτητη από τη Σπάρτη ως περίοικος. Οι Γερόνθραι πήραν το όνομα Γεράκι πιθανότατα κατά τη Βυζαντινή περίοδο.
Το σημερινό Γεράκι συγκαταλέγεται μεταξύ των λίγων κωμοπόλεων και χωριών που ο πληθυσμός τους δεν μειώνεται.
Ο σημερινός επισκέπτης μπορεί να σεργιανίσει στα στενά δρομάκια του με τα πέτρινα αρχοντικά και τις θολωτές αυλόπορτες, να ξεκουραστεί στην πλακόστρωτη πλατεία με τα παραδοσιακά καφενεία και τις ταβέρνες, να αγναντέψει ολόκληρη τη Λακωνία (θέαμα μοναδικό), να καμαρώσει το ψηλό ανάστημα του Ταϋγέτου και το Λακωνικό κόλπο. Μπορεί να επισκεφθεί την ακρόπολη, να ανηφορίσει στο μεσαιωνικό κάστρο και να αφουγκραστεί τους θρύλους και τις παραδόσεις μέσα από τα ευρήματα και τα χαλάσματα. Μπορεί να σπουδάσει την αρχιτεκτονική των 30 βυζαντινών ναών του (12ου-15ου αιώνα) και μέσα από τις σπάνιες τοιχογραφίες να αγγίξει τη σφαίρα της θρησκευτικής ανάτασης της εποχής εκείνης. Ο επισκέπτης μπορεί ακόμα σε 20 λεπτά να φτάσει σε υψόμετρο 1.200 μ. (στον Κοσμά) και σε 30 λεπτά στα λιμανάκια του Λακωνικού κόλπου.
Το Γεράκι έχει 3 γεωργικούς συνεταιρισμούς, 3 συλλόγους, 1 σύνδεσμο και την Ένωση των Απανταχού Γερακιτών, η οποία έχει ιδρυθεί το 1923 και έχει αναπτύξει μεγάλη δραστηριότητα με έργα σημαντικά, όπως η ανέγερση του καλλιμάρμαρου Δημοτικού Σχολείου. Οι κάτοικοι έχουν ως κυριότερη ενασχόλησή τους την καλλιέργεια της ελιάς. Η ετήσια παραγωγή βρώσιμης ελιάς και ελαιολάδου ανέρχεται σε 1.100 και 1.500 τόνους αντίστοιχα. Ο αγροτικός συνεταιρισμός Γερακίου διαθέτει μονάδα τυποποίησης βρώσιμης ελιάς η οποία δεν έχει λειτουργήσει ακόμα. Αναπτυγμένη είναι και η κτηνοτροφία που αριθμεί 25.000 αιγοπρόβατα, ενώ αρκετοί μελισσοκόμοι έχουν τυποποιήσει το μέλι τους. Ο Δήμος συμμετέχει στις εταιρείες «Τοπικό Σύμφωνο Ποιότητας» και στην αναπτυξιακή Πάρνωνα-Ταϋγέτου Α.Ε. Οι γυναίκες του Γερακίου από την εποχή της τουρκοκρατίας ασχολούνται με την οικιακή υφαντουργία. Τα «Γερακίτικα κιλίμια» ή «Γερακίτικοι τάπητες» έχουν βραβευθεί από τον 19ο αιώνα (Διεθνής Έκθεση της Βιέννης, 1873 και Αθήνας, 1888). Σήμερα αναβιώνοντας την παλιά τέχνη τους οι Γερακίτισσες έχουν συστήσει τον Οικοτεχνικό-Χειροτεχνικό συνεταιρισμό με την επωνυμία «ΕΡΓΑΝΗ». Υφαίνουν σε όρθιο αργαλειό και διαθέτουν τα όμορφα υφαντά τους σε μόνιμο εκθετήριο-εργαστήριο στην πλατεία της κωμόπολης.
ΚΑΛΛΙΘΕΑ
13 χλμ. Β.Δ. του Γερακίου βρίσκεται η Καλλιθέα. Το πυκνό πευκόφυτο περιβάλλον της, το υγιεινό κλίμα, η πλατεία με τα γιγαντιαία πλατάνια και τις παραδοσιακές ταβέρνες προκαλεί τους επισκέπτες για ξεκούραση και αξέχαστα καλοκαιρινά απογεύματα.
ΑΛΕΠΟΧΩΡΙ
Στο 9 χλμ. του οδικού άξονα Γερακίου-Μονεμβάσιας βρίσκεται το Αλεποχώρι. Τα πετρόχτιστα σπίτια με τις θολωτές καμάρες και η ωραία του πλατεία σε προδιαθέτουν για μια βόλτα στα στενά δρομάκια και μια δοκιμή της παραδοσιακής του κουζίνας.
ΚΑΡΙΤΣΑ
Καρφωμένη μέσα στις πλαγιές του Πάρνωνα σε 700 μ υψόμετρο., 11 χλμ. ανατολικά του Γερακίου, βρίσκεται η Καρίτσα. Το υγιεινό της κλίμα με την καθαρή ατμόσφαιρα και μακριά από τους θορύβους και το πλάνταγμα της ζωής, προσφέρει στον επισκέπτη και την παρέα του μονοπάτια ήπιας ορειβασίας και δροσερά απογεύματα ξεκούρασης και στοχασμού.